Nu is Gaza aan de beurt November 2002

We raken gewend aan het geweld in Israël en Palestina. Vaak halen de incidenten niet eens meer de krant, radio of tv. Jasser Arafats’ hoofdkwartier in Ramallah werd in september wederom belegerd door het Israëlische leger. Dat was de derde keer in een half jaar. Ook daar raken we aan gewend. En Arafat kwam er vermoeid maar glimlachend, het victorieteken makend, uit. Beelden die een droef gevoel van déjà vu opriepen.
De dramatische ontwikkelingen rond Arafat, het uitblijven van politieke ontwikkelingen (er wordt al bijna twee jaar niet meer onderhandeld tussen Israëli’s en Palestijnen), en de aandacht in de media voor Irak, hebben tot gevolg dat de dreiging van een grootscheepse Israëlische aanval op Gaza onderbelicht blijft. Nu de Westelijke Jordaanoever feitelijk herbezet is, met ontwrichtende uitgaansverboden in de meeste steden, is de volgende logische stap: Gaza.
Eind september voerde Israël de frequentie en intensiteit van de aanvallen in Gaza op. De operaties worden vaak ‘s nachts uitgevoerd, met gebruik van F-16’s, helikopters, tanks en pantservoertuigen. Doelwit zijn activisten van Hamas of de Islamitische Jihad, werkplaatsen waar wapens zouden worden gemaakt of huizen van reeds gedode `terroristen’. Dat de meeste slachtoffers van deze aanvallen burgers zijn wordt door Israël op de koop toe genomen. Zo werden op 6 en 7 oktober in Khan Younis dertien burgers door het Israëlische leger gedood en vielen er 89 gewonden.
De herovering van Gaza zou betekenen dat teruggaan wordt naar de situatie van voor de Oslo-akkoorden van 1993. Van 1967 tot 1993 werden de Westelijke Jordaanoever en Gaza volledig door het Israëlische leger gecontroleerd. Volgens premier Sharon kan er maar op één manier een einde gemaakt worden aan de terreur, namelijk met militair geweld. Sharon is tegen een politieke oplossing want dat zou betekenen dat er uiteindelijk concessies gedaan zouden moeten worden aan de Palestijnen.
`Als de dag komt dat we de benodigde manschappen bijeen kunnen krijgen, zullen we zeker optreden om de terroristische structuur in de Gazastrook een slag toe te brengen’, zei Sharon eind september. Gaza aanpakken is, in de Israëlische optiek, een logisch gevolg van de militaire operaties in de Westelijke Jordaanoever. Nu de Palestijnse Autoriteit praktisch is opgerold, is het tijd Hamas en de Islamitische Jihad aan te pakken.
Hoewel tot dusver geen van de zelfmoord-activisten uit Gaza kwam (de strook is hermetisch afgesloten door het Israëlische leger) wonen de meeste leiders van Hamas en de Islamitische Jihad wel in de Gazastrook. De twee fundamentalistische organisaties hebben aangekondigd de gewapende strijd tegen Israël door te zetten.
De fundamentalisten zijn er vast van overtuigd dat Sharon hen zal proberen uit te schakelen en dat Israël uiteindelijk zich genoodzaakt zal voelen Gaza binnen te vallen. `Sharon kan hier rekenen op felle tegenstand en hij zal grote verliezen lijden’, zei Hamas-leider Mahmoud Zahar. `Hij is welkom hier. De mensen zullen verzet plegen en ze zijn bereid te sterven. Ik betwijfel of Sharon in staat zal zijn die verliezen te incasseren.’
Feit is dat het geen gemakkelijke opgave zal zijn voor de Israëlische militairen het zeer dicht bevolkte Gaza op de knieën te dwingen. Maar het is ook een feit dat de tol van een oorlog in Gaza voor de Palestijnse burgerbevolking zeer hoog zal zijn en dat een politieke oplossing van het Israëlisch-Palestijnse conflict er waarschijnlijk niet dichterbij mee zal worden gebracht.
Ironisch genoeg is het tot dusver vooral de oorlogsdreiging rond Irak die heeft voorkomen dat de situatie in Gaza niet verder is geëscaleerd. De Verenigde Staten hebben op dit moment behoefte aan `rust’ in Israël en de Palestijnse gebieden. Een gewelddadige Israëlische herbezetting van Gaza, met grote aantallen slachtoffers onder de Palestijnse bevolking, zou tot onlusten kunnen leiden in landen als Egypte, Jordanië en Saudi-Arabië. Daar zit Washington op dit moment niet op te wachten, nu alle aandacht geconcentreerd moet zijn op de eliminatie van het regime van Saddam Hussein. De Amerikanen doen dus hun best hun bondgenoot Sharon een beetje koest te houden. For the time being….

Jan Keulen

Andere columns van Jan Keulen

De bulldozer reed door( april 2003)

Hoop en wanhoop in Gaza (mei 2004)

Yasser Arafat: vertrek, ballingschap, terugkomst (maart 2005)

Een nieuwe Palestijnse catastrofe (juni 2007)