Hoe begin je een opstand?    Oktober 2001

Wek grote verwachtingen. Laat Arafat en Rabin handen schudden in de tuin van het Witte Huis. Laat hen toespraken houden waar je tranen van in je ogen krijgt: `geen oorlog meer, geen bloedvergieten, onze kinderen zullen in vrede leven…’ Hou het vredesproces gaande met geheime onderhandelingen, afgewisseld met grandioze `successen’ die breed worden uitgemeten in de media: Oslo, Washington, Parijs, Cairo, Wye, Stockholm, Amman, Camp David, Sharm al Sheik. Laat de wereld telkens de beelden zien van handen die worden geschud, laat haar telkens de mooie toespraken horen.

Zorg ervoor dat je in de onderhandelingen altijd aan het langste eind trekt. Trek je niets aan van de internationale wetten, mensenrechtenhandvesten en VN-resoluties. Voor de zekerheid maak je je strategische bondgenoot, het sterkste land ter wereld dat jou altijd door dik en dun steunt en van wapens voorziet, tot bemiddelaar.

Terwijl je over vrede praat in Oslo, Washington, Parijs, Cairo, Wye, Stockholm, Amman, Camp David en Sharm el Sheik schep je zoveel mogelijk voldongen feiten, die ervoor zorgen dat je in controle blijft. Zo verdeel je de Westelijke Jordaanoever in een gebied A, een gebied B en een gebied C. De Palestijnse Autoriteit krijgt volledige controle over slechts 18% van de Westoever. Het kleine Gaza verdeel je in gele, witte, blauwe en groene gebieden. Je behoudt de controle over de wegen en 6.000 kolonisten krijgen 40% van het grondgebied van Gaza. Op de resterende 60% van Gaza mogen de meer dan een miljoen Palestijnen hokken. Oost-Jeruzalem sluit je volledig van de andere Palestijnse gebieden af.

Tijdens de zeven jaar onderhandelingen onteigen je 200 vierkante kilometers Palestijnse landbouwgrond voor je nederzettingen, wegen en infrastructuur. 80.000 olijf- en fruitbomen, die in de weg staan van je nederzettingen en wegen, hak je eenvoudigweg om. Wat geeft het dat de Palestijnse eigenaren daardoor verder verarmen? Ze kunnen als dagloners toch werk zoeken in Israël, als de Palestijnse gebieden tenminste niet zijn afgesloten?

Je moet onderhandelen over nederzettingen maar bouwt er ondertussen 30 nieuwe settlements bij, waaronder steden als Kiryat Sefer en Tel Zion. Je bouwt 90.000 nieuwe huizen in bezet Oost-Jeruzalem. De huizen zijn alleen bestemd voor joodse burgers, dat spreekt vanzelf. Tegelijkertijd vernietig je, terwijl je over vrede onderhandelt, 1200 Palestijnse huizen die `zonder vergunning’ zijn gebouwd. Bij het begin van het Oslo-proces, in 1993, waren er ongeveer 200.000 joodse kolonisten. In 2000 waren dat er 400.000. Van te voren heb je al besloten dat die nederzettingen deel blijven uitmaken van Israël, ondanks dat over dit thema eigenlijk moet worden onderhandeld. Je verbindt de nederzettingen met elkaar en met Israël door middel van een grootschalig wegennet, dat uiteraard onder jouw controle blijft. De wegen doorsnijden het land van je vredespartner, delen het op in een ontelbare hoeveelheid kleine `eilandjes’. Zo ben je er in ieder geval zeker van dat er geen levensvatbare Palestijnse staat zal ontstaan.

Leg een permanente sluiting op van de Palestijnse gebieden. Dat betekent weliswaar dat de Palestijnse boeren en landarbeiders, die thuis geen werk meer hebben omdat ze hun land kwijt zijn geraakt, in Israël niet meer aan de slag kunnen, maar wat geeft het? Gastarbeiders uit Roemenië en Thailand zijn goedkoper. De afsluiting betekent ook dat de Palestijnen niet meer naar Jeruzalem kunnen, eens het sociale, culturele centrum van de Palestijnse samenleving en de plaats waar de belangrijkste islamitische en christelijke heiligdommen zijn.

Steel hun water. De Palestijnen in de Westoever en Gaza mogen dorstig zijn, als jij maar genoeg te drinken hebt en je zwembaden kunt vullen. Al is het met water dat voor 25% uit de ondergrondse reserves van de Palestijnse gebieden komt. Maak het landschap en het milieu kapot. Het breekbare historische landschap van Palestina is nauwelijks meer te herkennen met al die nederzettingen en wegen.

Als de bezetting nauwelijks meer terug te draaien is deel je mee dat jouw concept van vrede `separatie’ is. Je sluit de Palestijnen op in een soort Bantustans, ontneemt hen de hoop op een betere toekomst en op een levensvatbare staat. Je voert de controle op, vernedert hen en valt hen telkens lastig en eindelijk ben je geslaagd in je opzet: de opstand breekt eindelijk uit.

Dan vertel je de wereld hoe je probeerde te onderhandelen, hoe graag je vrede wilde en hoe teleurgesteld je bent dat ze je hebben laten stikken. Hoe ze jouw goede bedoelingen beantwoordden met stenen. Ze zijn kennelijk nog niet klaar voor de vrede, ze hebben je genereuze voorstellen in de wind geslagen. En nu, totdat ze beloven met het geweld op te houden en naar de onderhandelingstafel terug te keren, ben je wel gedwongen hen te vuur en te zwaard te bestrijden. Je verdedigt je, meer niet, zij zijn immers de agressors? Dus sta je in je recht de meest geavanceerde Amerikaanse wapens te gebruiken, dorpen en steden af te sluiten, honderden huizen en duizenden hectares landbouwgrond te verwoesten. Totdat ze hun lesje geleerd hebben.

Jan Keulen.

(met dank aan Jeff Halper)

Jan Keulen is freelance journalist en was jarenlang correspondent in het Midden-Oosten. Hij was enkele jaren voorzitter van de Stichting Groningen-Jabalya

Andere colums van Jan Keulen over Palestina/Israel

Nu is Gaza aan de beurt (november 2002)

De bulldozer reed door( april 2003)

Hoop en wanhoop in Gaza (mei 2004)

Yasser Arafat: vertrek, ballingschap, terugkomst (maart 2005)

Een nieuwe Palestijnse catastrofe (juni 2007)

Groningen, Jabalya en de oorlog in Gaza ( 2010)