Aktiviteiten

Verslag bijeenkomst met schrijfster Inge Neefs over haar boek Gaza op mijn hoofd

bestuurslid Lejo Siepe introduceert Inge Neefs foto: Dick Krol

Op woensdagavond 22 oktober kwamen een kleine dertig mensen bij elkaar in activiteitencentrum De Holm om het verhaal aan te horen van Inge Neefs. Zij heeft een boek geschreven over haar verblijf in Gaza. Bestuurslid Lejo Siepe interviewt haar.

Lejo:Hoe is de interesse ontstaan? Inge: Het is een lang proces geweest. Israel/palestina was altijd aanwezig in het nieuws maar ik voelde mij er al die tijd niet bij betrokken. Tot de belegering eind 2008 begin 2009 (operatie Cast Lead). De gruwelijke beelden van die aanval hebben mij sterk geschokt. Ik wilde er meer van weten en besloot om naar Gaza te gaan in eerste instantie voor drie weken. Maar ik werd niet toegelaten en ben dan maar drie maanden op de Westelijke Jordaanoever geweest. Vooral het dagelijkse leven boeide mij. Stapsgewijs is mijn betrokkenheid gegroeid. Ik heb meegedaan aan popular resistence projecten die zijn gericht op geweldloos verzet tegen de Israelische bezetting van de Westbank. Na drie maanden moest ik terug om het visum te verlengen, maar waarschijnlijk vanwege mijn deelname aan de popular resistence kreeg ik geen nieuw visum voor de Westbank. Zo ben ik uiteindelijk toch in Gaza terechtgekomen.

Inge Neefs tijdens haar uiteenzetting foto: Dick Krol

Lejo: Wat bedoel je precies met de titel Gaza op mijn hoofd? Inge: Het verwijst naar een Arabische uitdrukking die zegt dat je dierbare dingen op je hoofd draagt. Gaza en haar inwoners is mij heel dierbaar geworden. Ik heb er in totaal 12 maanden doorgebracht en het was heel zwaar, maar ook een hele mooie ervaring.

Lejo: Wanneer kwam je op het idee om je ervaringen in een boek op te schrijven? Inge: De uitgeverij heeft mij gevraagd maar ik twijfelde eerst omdat er al zoveel boeken over geschreven zijn. Ik heb het toch gedaan omdat de mensen in Gaza erop aandrongen dat ik als getuige zou vertellen wat er daar gebeurd. Bovendien staan gewone mensen en hun dagelijkse leven centraal in het boek en boeken met die invalshoek zijn zeldzaam.

Lejo: Je gebruikt een fictief personage Anah in je boek. Waarom? Ik heb veel verhalen gehoord die te intiem zijn en ook verhalen met veel kritiek op Hamas en als je hen in het boek zou opvoeren zouden ze in de problemen kunnen komen. Hamas is volgens Inge onder de bevolking omstreden omdat zij een heel conservatieve versie van de islam hanteren. Je kunt gearresteerd worden als een man en een vrouw op straat lopen en ze zijn geen familie van elkaar. Er is ook veel kritiek op de bouw van veel moskeen de laatste jaren terwijl de bevolking juist behoefte had aan huizen. Ook wordt Hamas corruptie verweten. Ze hebben veel geld verdient aan de tunnelhandel door hoge belastingen te heffen op de goederen.

Er staan ook veel dingen in het boek die vrolijk zijn want dat is ook de realiteit in het dagelijks leven en bovendien bestaat het boek al uit zware onderwerpen genoeg en dus moet je ook dat afwisselen. Zij heeft het boek geschreven met het idee dat er iets gedaan kan worden aan de situatie dus vanuit de gedachte dat er hoop is op een betere toekomst.

foto: Dick krol

Lejo: Toen je terug was in Belgie herkende je de situatie in de media? Inge: Nee de verslaggeving is heel oppervlakkig want er is geen analytisch kader. De aanval op Gaza deze zomer lijkt in de media wel een incident want het bredere verband ontbreekt. Bijvoorbeeld de systematische onderdrukking sinds 1948 en het feit dat 66 procent van de 1,8 miljoen inwoners oorspronkelijke vluchtelingen en tweede en derde generatie vluchtelingen zijn uit het huidige Israel. Israel erkent het recht op terugkeer van deze vluchtelingen niet.

Ze heeft ook veel foto’s gemaakt o.a. de opschriften op muren die soldaten hebben achtergelaten ( 1 down 999999 to go) en ook van de bufferzone die soms drie kilometer de strook in reikt. Ze heeft meegedaan aan betogingen tegen die bufferzone, maar dan werd er op hen geschoten. Het probleem is dat niemand weet hoe breed de zone is. Eigenlijk komt het erop neer dat hij zo breed is als het Israel uitkomt. Officieel 300 meter, maar soms worden mensen beschoten op anderhalve kilometer en soms zelfs op drie kilometer afstand. Eén keer werden vier mortiergranaten afgeschoten op voetballende jongens en er vielen 4 doden. Israel zei dat het een afgezwaaide raket was terwijl er 4 mortiergranaten werden afgeschoten!

Lejo:Leeft er onderling wantrouwen in de maatschappij? Ja, maar dat leefde nog meer op de westelijke Jordaanoever, want daar heb je constante militaire aanwezigheid. Dat is het grote verschil met de Gazastrook. In Gaza zie je eigenlijk geen soldaten. De bezetting uit zich in de drones in de lucht en de kanoneerboten in zee. Kernwoord om het leven in Gaza te beschrijven is waanzin. Het lijkt op het eerste gezicht gewoon, maar tegelijk kun je elk ogenblik een bom op je hoofd krijgen.

Ik vond het heel knap hoe mensen daarmee om gaan. Maar hoe langer ik er was merkte ik dat er heel veel pijn achter hun lach schuil gaat. Toch is de houding van de mensen heel warm en was er geen sprake van wantrouwen. Ik ben heel hartelijk ontvangen in de Gazastrook, ik had meer sceptisch verwacht.

Inge krijgt uit handen van bestuurslid Bert Giskes een fles wijn foto: Dick Krol

Lejo: Hoe kan ik jou kwalificeren? Ben je schrijfster of activist? Ik ben meegevaren op een schip dat de blokkade van Gaza probeerde te doorbreken dus deels ben ik activist. Maar het gaat er om de verhalen te blijven vertellen over de realiteit. Het gaat niet om de religie, het is een koloniaal conflict. Daar moet het zwaartepunt liggen. Een tweestatenoplossing is volgens Inge niet meer realistisch. Ik ben voorstander van een eenstatenoplosscing met gelijke rechten voor iedereen en een gelijke verdeling voor iederen.

Lejo:Wat ga je nu doen? Wat staat er op de rol? Doorgaan met verhalen vertellen en als het kan in december teruggaan naar Gaza en verder vooral lokaal acties voeren in het kader van BDS.

voor meer informatie over het boek van Inge Neefs zie hier

Voor boekbespreking zie hier