Door Lydia de Leeuw
Je kunt er niet omheen in de Gazastrook: de watercrisis. Ieder gezin heeft te kampen met een groot tekort aan water voor consumptie en het huishouden. Internationale organisaties zoals de WHO en VN luiden de noodklok over de vervuiling van het water: als er niet snel actie ondernomen wordt, is de verontreiniging van Gaza’s grondwater binnen nu en tien jaar onomkeerbaar.
“Totdat ik dit werk deed, was ik mij er niet van bewust hoe ernstig vervuild ons water is en dat ik zelf ook dagelijks verontreinigd water drink,” zegt Ghada Snunu, van de organisatie EWASH (Emergency Water And Sanitation Hygene Group). Ghada vertelt een verhaal waar je van schrikt, een verhaal dat je liever niet hoort. Het komt erop neer dat de Gazastrook langzaam vergiftigd wordt door de vervuiling van het grondwater.
EWASH coördineert de activiteiten van 30 organisaties die waterprojecten draaien in Palestina. “Gaza’s waterzuiveringsinstallaties, waterleidingen en riolering zijn al lange tijd toe aan reparaties en uitbreiding. De benodigde bouwmaterialen worden door Israël nauwelijks de Gazastrook binnengelaten. Sinds de zogenaamde versoepeling van de afsluiting in juni 2010, is slechts 20% van de benodigde bouwmaterialen voor zulke projecten doorgelaten”, vertelt Ghada. “De onderontwikkeling van het waternetwerk leidt ertoe dat het grondwater verder vervuild en overbelast raakt, het water onvoldoende gezuiverd wordt, en rioolwater in de zee gedumpt wordt. De schaarse watervoorziening wordt verder verergerd door de voortdurende brandstofcrisis in Gaza. Door het tekort aan brandstof kunnen de elektriciteitscentrales onvoldoende stroom opwekken voor een aaneengesloten waterzuivering en watervoorziening.”
Water: schaars en giftig
“Ons hele leven wordt beheerst door het water,” zegt Abdel Moti Abdallah Abed Rabbo (59), terwijl hij een blik over zijn tuin in Izzbet Abed Rabbo werpt. Samen met zijn vrouw, vier zoons, dochter en vier kleinkinderen woont hij in het oostelijk deel van Jabaliya.
“We worden zo’n vier uur per dag voorzien van water uit de leiding maar weten nooit wanneer precies; de toevoer volgt geen vast schema. En als de generator van de gemeente niet werkt, is er soms 3 dagen geen nieuw water.”
Zodra het water door de leiding stroomt, komt de hele familie in actie. Abdel Moti gaat dat dan de tuin in om de watertanks vol te laten lopen. Dat water pompt hij door naar het huis, ervan uitgaande dat er stroom is. Zo slaat hij op twee plaatsen water op voor de uren dat er geen toevoer is. “Als de watertanks leeg zijn en ik zet de pomp niet af, dan gaat de pomp stuk. Dat gebeurt iedere maand minstens één keer en kost 70 shekel[1] om te laten repareren,” vertelt Abdel Moti. Wanneer hij druk in de weer is met de waterslangen, pomp en generator, begint de rest van de familie aan het huishouden. “Soms, als het water ’s nachts terugkomt, maak ik de hele familie wakker om zich te douchen, kleren te wassen, de vaat te doen, schoon te maken en alle andere dingen te doen die we uit moesten stellen vanwege het gebrek aan water. We moeten er ook altijd aan denken om flessen met water te vullen en deze in de koelkast te leggen. Want als er geen stroom is, kunnen we geen water oppompen en filteren om van te drinken.”
“Ons levensritme wordt bepaald door het water”, zegt Abdel Moti geërgerd. “Ik moet de waterleiding in principe constant in de gaten houden. Het is tijdverspilling en ik moet er zelfs regelmatig voor thuisblijven. Dat is voor mij het ergste. Ieder uur moet ik kijken of er water op de leiding zit.”
De watertoevoer naar het Abed Rabbo huis is onvoldoende, zeker in de zomer. Dan is het niet eens genoeg om van te drinken. Toch heeft de familie het nog relatief goed vergeleken met de rest van de Gazastrook: “Veertig procent van de bevolking heeft slechts eens in de vier dagen een watertoevoer van tussen de zes en acht uur”, aldus Ghada Snunu.
Om het tekort aan te vullen koopt de familie iedere tien dagen 2,000 liter water van een tankwagen. Dat kost hen 100 shekel per keer. “Daarnaast hebben we regelmatig een technicus nodig die onze waterpomp, generator en leidingen repareert,” zegt Abdel Moti. “Ook moeten we iedere drie maanden onze waterfilter vervangen, want na drie maanden of vier maanden begint het water uit de filter troebel te worden. Een nieuwe filter kost 80 shekel. Water is voor ons een financiële last.”
Noodzakelijk vergif
De vervuiling van Gaza’s grondwater wordt niet voldoende opgevangen door de waterzuiveringsprocessen waardoor pesticiden, chemicaliën, chloor, nitraten, en zelfs sporen van rioolwater terug te vinden zijn in het drinkwater.
Onderzoek van de Coastal Municipalities Water Utilities (CMWU) toonde aan dat 26% van de ziekten in Gaza zijn aan water gerelateerd. Deze varieren van chronische leverziekten en nierfalen tot diarree en hepatitis.
Abdel Moti leest rapporten over de watercrisis. “Alle onderzoeken laten zien dat 90% van het water, inclusief het gefilterde water, niet geschikt is om van te drinken. Toch moeten we het wel drinken; we hebben geen andere opties. Dokters zeggen dat steeds meer mensen lijden aan nierstenen. We weten niet precies wat voor stoffen we binnenkrijgen via het water. In Gaza wordt niets goed in de gaten gehouden of gemeten, maar dat het ongezond is, is zeker. De laatste jaren is mijn tuin van een groen woud veranderd in een dor en droog geheel. Sommige planten groeien zelfs helemaal niet meer in onze tuin, vanwege het vele zout in het water”, zegt Abdel Moti, wijzend naar wat verdorde struiken.
Geen onmogelijke droom
Abdel Moti kijkt voor zich uit: “Volgens mij is mijn droom niet onmogelijk. We hoeven niet op andere landen te lijken. Maar ik wil gewoon kunnen slapen en wakker worden zonder aan water te hoeven denken. En ik wil zonder nadenken water kunnen drinken wanneer ik ’s ochtends wakker wordt. Mijn hele leven bestaat uit water en elektriciteit. Ik wil dat mijn familie kunnen leven in waardigheid, als ieder gewoon mens. Dat is ons recht.”
[1] 1 shekel is ongeveer 0,20 euro.
Kijk op www.thirstingforjustice.org om meer te weten te komen over de EWASH campagne die het Palestijnse waterprobleem op de kaart zet.
Eerdere artikelen van Lydia
