Door Ilan Pappé
De krant USA Today meldde dat een foto die viraal ging over een woontoren in Oekraïne die werd getroffen door een Russisch bombardement, in werkelijkheid een gebouw uit de Gazastrook bleek te zijn dat in mei 2021 door de Israëlische luchtmacht was verwoest. Een paar dagen eerder had de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken bij de Israëlische ambassadeur in Kiev geklaagd dat “u ons behandelt als Gaza”; hij was woedend dat Israël de Russische invasie niet veroordeelde en alleen geïnteresseerd was in het evacueren van Israëlische burgers uit het land (Haaretz, 17 februari 2022). Het was een mengeling van verwijzingen naar de Oekraïense evacuatie van Oekraïense echtgenoten van Palestijnse mannen uit de Gazastrook in mei 2021, evenals een verwijzing naar de volledige steun van de Oekraïense president voor de aanval van Israël op de Gazastrook in mei vorig jaar ( ik kom aan het eind van dit artikel terug op die steun .)
De aanvallen van Israël op Gaza moeten inderdaad worden genoemd en betrokken bij de evaluatie van de huidige crisis in Oekraïne. Het is geen toeval dat foto’s worden verward – er zijn niet veel hoge gebouwen in Oekraïne, maar er is een overvloed aan verwoeste hoogbouw in de Gazastrook. Het is echter niet alleen de hypocrisie over Palestina die naar voren komt als we de Oekraïne-crisis in een bredere context beschouwen; het is de algemene westerse dubbele moraal die kritisch moet worden bekeken, zonder ook maar één moment onverschillig te staan tegenover nieuws en beelden die ons uit het oorlogsgebied in Oekraïne bereiken: getraumatiseerde kinderen, vluchtelingenstromen, door bombardementen verwoeste gebouwen en het dreigend gevaar dat dit slechts het begin is van een menselijke catastrofe in het hart van Europa.
Tegelijkertijd kunnen degenen onder ons die de menselijke rampen in Palestina meemaken, rapporteren en verwerken, niet ontsnappen aan de hypocrisie van het Westen en we moeten erop wijzen zonder onze menselijke solidariteit en empathie met slachtoffers van welke oorlog dan ook voor een moment te relativeren. We moeten dit doen, aangezien de morele oneerlijkheid die de bedrieglijke agenda ondersteunt die door de westerse politieke elites en media is opgesteld, hen opnieuw in staat zal stellen hun eigen racisme en straffeloosheid te verbergen, aangezien het Israël en zijn onderdrukking van de Palestijnen immuniteit zal blijven bieden. Ik ontdekte vier valse veronderstellingen die tot nu toe de kern vormen van de betrokkenheid van de westerse elite bij de crisis in Oekraïne, en heb ze als vier lessen opgesteld.
Les één: Witte vluchtelingen zijn welkom; anderen liever niet
Het ongekende collectieve EU-besluit om zijn grenzen open te stellen voor de Oekraïense vluchtelingen, gevolgd door een meer terughoudend beleid van Groot-Brittannië, kan niet onopgemerkt blijven in vergelijking met de sluiting van de meeste Europese poorten voor de vluchtelingen uit de Arabische wereld en Afrika sinds 2015 . De duidelijk racistische prioriteit, het onderscheid maken tussen levenszoekers op basis van kleur, religie en etniciteit, is weerzinwekkend, maar zal waarschijnlijk niet snel veranderen. Sommige Europese leiders schamen zich er niet eens voor om hun racisme publiekelijk te verkondigen, zoals de Bulgaarse premier, Kiril Petkov, doet: “Deze [de Oekraïense vluchtelingen] zijn niet de vluchtelingen die we gewend zijn … deze mensen zijn Europeanen. Deze mensen zijn intelligent, het zijn goed opgeleide mensen. … Dit is niet de vluchtelingengolf die we gewend zijn, mensen waarvan we niet zeker waren van hun identiteit, mensen met een onduidelijk verleden, die zelfs terroristen hadden kunnen zijn…”
Hij is niet alleen. De westerse media hebben het de hele tijd over “ons soort vluchtelingen”, en dit racisme komt duidelijk tot uiting aan de grensovergangen tussen Oekraïne en zijn Europese buren. Deze racistische houding, met een sterke islamofobe ondertoon, zal niet veranderen, aangezien de Europese leiders nog steeds het multi-etnische en multiculturele weefsel van hun samenlevingen op het hele continent ontkennen. Een realiteit gecreëerd door jarenlang Europees kolonialisme en imperialisme die de huidige Europese regeringen ontkennen en negeren, maar tegelijkertijd voeren deze regeringen een immigratiebeleid dat gebaseerd is op hetzelfde racisme dat onderdeel was van het vroegere kolonialisme en imperialisme.
Les twee: je kunt Irak binnenvallen, maar niet Oekraïne
De onwil van de westerse media om het Russische besluit om binnen te vallen in een context te plaatsen binnen een bredere – en voor de hand liggende – analyse van hoe de regels van het internationale spel in 2003 veranderden, is behoorlijk verbijsterend. Het is moeilijk om een analyse te vinden die erop wijst dat de VS en Groot-Brittannië de soevereiniteit van een staat hebben geschonden toen hun legers, met een coalitie van westerse landen, Afghanistan en Irak binnenvielen. Het bezetten van een heel land omwille van politieke doeleinden is in deze eeuw niet uitgevonden door Vladimir Poetin, maar werd door het Westen geïntroduceerd als een gerechtvaardigd beleidsinstrument.
Les drie: soms kan neonazisme worden getolereerd
De analyse slaagt er ook niet in om enkele van Poetins geldige punten over Oekraïne naar voren te brengen; punten die de invasie geenszins rechtvaardigen, maar tijdens de invasie toch onze aandacht nodig hebben. Tot aan de huidige crisis waarschuwden progressieve westerse media, zoals The Nation, the Guardian, en de Washington Post ons voor de groeiende macht van neonazistische groepen in Oekraïne die de toekomst van Europa en daarbuiten zouden kunnen beïnvloeden. Dezelfde media verwerpen tegenwoordig de betekenis van neonazisme in Oekraïne.
The Nation meldde op 22 februari 2019: “Vandaag de dag verraden de toenemende berichten over extreemrechts geweld, ultranationalisme en uitholling van fundamentele vrijheden de aanvankelijke euforie van het Westen. Er zijn neonazistische pogroms tegen de Roma, ongebreidelde aanvallen op feministen en LGBT-groepen, boekverboden en door de staat gesponsorde verheerlijking van nazi-collaborateurs.”
Twee jaar eerder waarschuwde de Washington Post (15 juni 2017) heel scherpzinnig dat een Oekraïense botsing met Rusland ons niet zou moeten toestaan de macht van het neonazisme in de Oekraïne te vergeten: “Terwijl Oekraïnes strijd tegen door Rusland gesteunde separatisten voortduurt, wordt Kiev geconfronteerd met een andere bedreiging voor zijn soevereiniteit op de lange termijn: machtige rechtse ultranationalistische groepen. Deze groepen schromen niet om geweld te gebruiken om hun doelen te bereiken, wat zeker op gespannen voet staat met de tolerante, westers georiënteerde democratie die Kiev zogenaamd wil worden.” Tegenwoordig neemt de Washington Post echter een afwijzende houding aan en noemt een dergelijke beschrijving een “valse beschuldiging”: “In Oekraïne zijn verschillende nationalistische paramilitaire groepen actief, zoals de Azov-beweging en de Rechtse Sector, die de neo-nazi-ideologie aanhangen. Hoewel ze spraakmakend zijn, lijken ze weinig publieke steun te hebben. Slechts één extreemrechtse partij, Svoboda, is vertegenwoordigd in het Oekraïense parlement en heeft slechts één zetel.” De eerdere waarschuwingen van een medium zoals The Hill (9 november 2017), de grootste onafhankelijke nieuwssite in de VS, zijn vergeten: “Er zijn inderdaad neonazistische formaties in Oekraïne. Dit is overweldigend bevestigd door bijna alle grote westerse media. Het feit dat analisten het kunnen afdoen als propaganda die door Moskou wordt verspreid, is zeer verontrustend. Het is vooral verontrustend gezien de huidige golf van neonazi’s en blanke supremacisten over de hele wereld.”
Les vier: Hoogbouw aanvallen is alleen een oorlogsmisdaad in Europa
Het Oekraïense establishment heeft niet alleen een band met deze neonazistische groepen en legers, het is ook verontrustend en beschamend pro-Israëlisch. Een van de eerste daden van president Volodymyr Zelensky was om Oekraïne terug te trekken uit het Comité van de Verenigde Naties voor de uitoefening van de onvervreemdbare rechten van het Palestijnse volk – het enige internationale tribunaal dat ervoor zorgt dat de Nakba niet wordt ontkend of vergeten. Het besluit werd geïnitieerd door de Oekraïense president; hij had geen sympathie voor de benarde situatie van de Palestijnse vluchtelingen en beschouwde hen ook niet als slachtoffers van enig misdrijf. In zijn interviews na het laatste barbaarse Israëlische bombardement op de Gazastrook in mei 2021 verklaarde hij dat de enige tragedie in Gaza die van de Israëli’s was. Als dit zo is, dan zijn het alleen de Russen die lijden in de Oekraïne.
Maar Zelensky is niet de enige. Als het om Palestina gaat, bereikt de hypocrisie een nieuw niveau. Een aanval op een lege woontoren in Oekraïne domineerde het nieuws en leidde tot diepgaande analyses over menselijk geweld, Poetin en onmenselijkheid. Deze bomaanslagen moeten natuurlijk worden veroordeeld, maar het lijkt erop dat degenen onder de wereldleiders die de veroordeling nu leidden, zwegen toen Israël in 2000 de stad Jenin, in 2006 de wijk Al-Dahaya in Beiroet en de stad Gaza platlegde in één brute golf na de andere in de afgelopen vijftien jaar. Er werd zelfs niet gesproken over sancties, laat staan opgelegd aan Israël voor zijn oorlogsmisdaden vanaf 1948 tot nu. In feite is in de meeste westerse landen die tegenwoordig de sancties tegen Rusland leiden, zelfs het vermelden van de mogelijkheid om sancties op te leggen aan Israël illegaal en wordt het zelfs als antisemitisch bestempeld.
Ook wanneer oprechte menselijke solidariteit in het Westen terecht wordt betuigd met Oekraïne, kunnen we de racistische context en op Europa gerichte vooringenomenheid niet over het hoofd zien. De massale solidariteit van het Westen is voorbehouden aan iedereen die zich bij zijn blok en invloedssfeer wil aansluiten. Deze officiële empathie is nergens te vinden wanneer gelijkaardig, en erger, geweld wordt gericht tegen niet-Europeanen in het algemeen en tegen de Palestijnen in het bijzonder.
We kunnen als gewetensvolle personen onze reacties op rampen bepalen door onze verantwoordelijkheid te nemen en te wijzen op de hypocrisie die in veel opzichten de weg vrijmaakte voor dergelijke rampen. Het internationaal legitimeren van de invasie van soevereine landen en het toestaan van de voortdurende kolonisatie en onderdrukking van anderen, zoals Palestina en zijn volk, zal in de toekomst overal op onze planeet tot meer tragedies leiden, zoals de Oekraïense.
Ilan Pappé is een professor aan de Universiteit van Exeter. Voorheen was hij hoofddocent politieke wetenschappen aan de Universiteit van Haifa. Hij is de auteur van The Ethnic Cleansing of Palestine, The Modern Middle East, A History of Modern Palestine: One Land, Two Peoples, and Ten Myths about Israel. Pappé wordt beschreven als een van Israëls ‘nieuwe historici’ die, sinds de publicatie van relevante Britse en Israëlische regeringsdocumenten in het begin van de jaren tachtig, de geschiedenis van Israëls ontstaan in 1948 hebben herschreven. Hij droeg dit artikel bij aan The Palestine Chronicle.
bron: Navigating our Humanity: Ilan Pappé on the Four Lessons from Ukraine – Palestine Chronicle