De Magic Pizza heeft een zeer korte geschiedenis – vergeleken met de meeste restaurants. Het werd geopend in juli 2020 en werd vernietigd tijdens de aanval van Israël op Gaza in mei 2021. Muhammad Jarour, die de Magic Pizza runde, omschrijft de vernietiging als “traumatisch”. “Alles wat ik in het restaurant heb geïnvesteerd is weg”, zegt hij.
The Magic Pizza bevond zich in de al-Jawhara-toren in Gaza-stad. Dat hoge woon- en bedrijfsgebouw was gedeeltelijk eigendom van Jarours vader. De Al-Jawhara-toren werd vorig jaar mei onderworpen aan een reeks raketbeschietingen. Het was één van de vele verwoeste of zwaar beschadigde gebouwen in de wijk al-Rimal. Aangezien al-Rimal het zakencentrum van Gaza-stad is, werd het herhaaldelijk bombarderen door Israël daar algemeen gezien als een poging om enorme schade toe te brengen aan de lokale economie.
Muhammad Jarour, een 29-jarige afgestudeerd in bedrijfskunde, is van mening dat Israël de ambities van de Palestijnen opzettelijk dwarsboomt. Het argument wordt ondersteund door gegevens van het Palestijnse Centraal Bureau voor de Statistiek. Volgens de laatste cijfers is 75 procent van de jongeren met een middelbaar diploma of hoger in Gaza nu werkloos. “Het is de intentie van Israël om jonge mensen de hoop te laten verliezen”, zei Jarour.
In rook opgegaan
Zijn restaurant, voegde hij eraan toe, is in rook opgegaan en “ik moet opnieuw beginnen vanaf nul.” Meer dan 2.000 bedrijven in Gaza werden vernietigd of beschadigd tijdens het offensief van mei 2021. Daarvan werden er ongeveer 450 totaal vernietigd. Door het offensief verloren naar schatting 7.500 arbeiders hun baan.
Hazem Abu Humaid is marketingmanager bij Mashareq. Dat bedrijf was vooral bekend van een studio waar Mohammad Assaf, winnaar van het tv-programma Arab Idol, zijn eerste opnames maakte. Het bedrijf is ook actief in filmproductie, reclame en fotografie. In mei vorig jaar heeft Israël volgens Abu Humaid “20 jaar werk en herinneringen vernietigd”, toen het zich richtte op het al-Awqaf-gebouw, waar Mashareq was gevestigd. Volgens Abu Humaid heeft het bedrijf als gevolg van de aanval een verlies van $ 1,5 miljoen geleden. Het jaar na de aanval is “het moeilijkste” geweest sinds Mashareq eind jaren negentig werd opgericht, voegde Abu Humaid eraan toe. “We zijn nog niet hersteld.”
Ondanks de verwoesting waarmee Gaza recent te maken heeft gehad, benadrukt Abu Humaid dat “we niet willen huilen op de puinhopen”. Het bedrijf is heropend op een nieuwe locatie in al-Rimal. Terwijl een deel van het personeel is vertrokken, hebben anderen ervoor gekozen om bij Mashareq te blijven. Een groot probleem is dat het bedrijf niet genoeg geld heeft om zijn medewerkers hun oude salaris te kunnen betalen. Sommige werknemers stemden ermee in om tijdens de beginfase van de heropening te werken zonder betaald te worden. Mashareq heeft ook niet genoeg apparatuur om het werk te doen dat het eerder deed, zoals grote printopdrachten.
Abnormaal
Net als zijn vader voor hem is Ayman Musa timmerman. Tijdens de Israëlische aanval op Gaza in 2014 werd Musa’s werkplaats het doelwit en werden al zijn spullen verwoest. Om het bedrijf weer op te bouwen: ” Heb ik alles verkocht – mijn huis, mijn auto, de sieraden van mijn vrouw”, zegt Musa. “En ik heb ook veel geld geleend.” Uiteindelijk slaagde hij er op die manier in de werkplaats te heropenen. Maar toen kwam de aanslag van mei 2021, en werd zijn timmerbedrijf opnieuw gebombardeerd.
Musa, een vader van zes kinderen, schat dat hij daardoor $ 250.000 is kwijtgeraakt. Hij had ongeveer 40 medewerkers in dienst. “Ik moest al mijn personeel ontslaan, zonder hen een ontslagvergoeding of andere voordelen te kunnen geven”, zei hij. “Ik had geen keuze. Het was een abnormale situatie.” Musa was lange tijd van mening dat zakenmensen verantwoordelijk zijn voor de ontwikkeling van Palestina. Daarom vindt hij dat zij de verantwoordelijkheid hebben om dingen te veranderen als het economisch slecht gaat. Maar door een reeks grote Israëlische aanvallen en door de langdurige blokkade van Gaza heeft hij dat standpunt losgelaten. Hij is één van de vele zakenmensen in Gaza die hun investeringen in duigen hebben zien vallen als gevolg van Israëlisch staatsgeweld. Het resultaat van dergelijk geweld is volgens Musa dat “we ons gevangen en depressief voelen”.
Ghada Al-Haddad is een journalist uit Gaza.
bron: Business in Gaza still devastated one year after attack | The Electronic Intifada